Przyłącze ciepłownicze integrujące zeroemisyjną kotłownię biomasową z tradycyjną siecią w Brzegu
W dobie transformacji energetycznej i rosnących wymagań środowiskowych kluczowym wyzwaniem staje się integracja nowoczesnych, ekologicznych źródeł ciepła z istniejącymi systemami ciepłowniczymi. Jednym z takich projektów jest budowa przyłącza ciepłowniczego w Brzegu, które połączy zeroemisyjną kotłownię biomasową z siecią ciepłowniczą opartą dotychczas na tradycyjnych rozwiązaniach węglowych. Takie inicjatywy odgrywają kluczową rolę w transformacji sektora ciepłownictwa w Polsce.
To studium przypadku przedstawia kompleksowy proces projektowania preizolowanego przyłącza ciepłowniczego wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Podjęte działania uwzględniają zarówno zaawansowane technologie, jak i złożoność lokalnych uwarunkowań technicznych i prawnych.

Case study dotyczące dokumentacji projektowej przyłącza ciepłowniczego łączącego zeroemisyjne źródło ciepła z istniejącą kotłownią węglową na terenie BPEC przy ul. Ciepłowniczej w Brzegu.
1. Opis projektu
Projekt dotyczy budowy przyłącza ciepłowniczego łączącego nowo budowaną kotłownię biomasową (6 MW, max. 135°C, 1.6 MPa) z istniejącą kotłownią węglową K202 w Brzegu (47 MW). Inwestycja obejmuje również wykonanie przyłącza wody zimnej oraz kanalizacji teletechnicznej dla kabla monitoringu i światłowodowej linii optotelekomunikacyjnej. Projektowane przyłącze ciepłownicze składa się z odcinków preizolowanych podziemnych i tradycyjnych nadziemnych. Nowoczesny system ciepłowniczy pozwala na efektywne i ekologiczne dostarczanie ciepła do budynków mieszkalnych.
2. Zakres prac projektowych
2.1. Przyłącze ciepłownicze
Specyfikacja:
- Średnica: 2xDN250/450 mm w technologii preizolowanej i 2xDN250 w technologii tradycyjnej.
- Ciśnienie: Maks. 1.6 MPa.
- Temperatura: Maks. 135°C.
Trasa i technologia:
- W części podziemnej przyłącze w technologii rur preizolowanych (połączenie spawaniem doczołowym).
- W części napowietrznej i wewnątrz kotłowni – rurociągi stalowe w izolacji z wełny mineralnej w obudowie z blachy stalowej.
- Najniższy punkt – odgałęzienie systemowe do odwodnienia.
- Najwyższy punkt – odpowietrzenie przyłącza.
Wprowadzenie do budynku:
- Rurociąg powrotny przez ścianę (otwór po zdemontowaniu czerpni nagrzewnicy).
- Rurociąg zasilający przez otwór okienny okna zewnętrznego (zabezpieczenie przy pomocy płyty z EPDM).
Modernizacja sieci ciepłowniczej jest kluczowa dla zapewnienia efektywności energetycznej i dekarbonizacji infrastruktury.
2.2. Przyłącze wodociągowe
Specyfikacja:
- Średnica: PE φ 25 mm.
- Technologia: Izolacja termiczna i przewód grzejny w strefie przemarzania.
Trasa:
- Równoległa do rurociągów ciepłowniczych.
- Na odcinku napowietrznym prowadzone pod płaszczem izolacji rurociągu powrotnego przyłącza ciepłowniczego.
2.3. Kanalizacja teletechniczna
Specyfikacja: Rura HDPE φ 50 mm.
Przeznaczenie: Kabel monitoringu i światłowód.
Długość zapasu: 25 m (na początku przyłącza).
3. Etapy realizacji projektu i prac budowlanych

3.1. Przygotowanie dokumentacji
- Wizja lokalna
- Analiza danych wyjściowych (mapa sytuacyjna, rzędne istniejących instalacji).
- Projekt budowlany i wykonawczy.
- Uzyskanie wymaganych zezwoleń (np. wycinka drzew, zgłoszenia robót ziemnych).
3.2. Wykonanie prac budowlanych
- Wykopy kontrolne i weryfikacja infrastruktury podziemnej.
- Montaż rur preizolowanych pod ziemią i tradycyjnych nad ziemią.
- Instalacja odpowietrzeń i odwodnień.
- Montaż izolacji termicznej oraz systemu monitoringu rurociągów.
- Instalacja przewodów wodociągowych i teletechnicznych.
3.3. Testy i odbiory
- Próby ciśnieniowe przyłącza ciepłowniczego i wodociągowego.
- Kontrola szczelności rurociągów teletechnicznych.
- Odbiór końcowy i dokumentacja powykonawcza.
4. Potencjalne wyzwania i ryzyka
Techniczne:
- Nieprzewidziane kolizje z infrastrukturą podziemną.
- Ewentualna konieczność korekty trasy i dodatkowych uzgodnień.
Środowiskowe:
- Usunięcie drzewa wymagające dodatkowych analiz środowiskowych.
Logistyczne:
- Współpraca z właścicielami działek i koordynacja robót budowlanych.
5. Wnioski
Projekt przyłącza ciepłowniczego w Brzegu to inwestycja integrująca nowoczesne źródło energii (kotłownia biomasowa) z istniejącym systemem ciepłowniczym. Kluczowe dla powodzenia projektu są:
- Precyzyjne przygotowanie dokumentacji projektowej.
- Sprawna współpraca z zainteresowanymi stronami.
- Elastyczność w reagowaniu na nieprzewidziane trudności.
Efektem realizacji projektu będzie zwiększenie efektywności energetycznej systemu ciepłowniczego Brzegu oraz redukcja emisji szkodliwych gazów.
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii
W Polsce coraz większą popularność zyskują odnawialne źródła energii, które mogą być wykorzystywane w ciepłownictwie. Jednym z najbardziej innowacyjnych przykładów jest Ciepłownia Przyszłości w Lidzbarku Warmińskim. Ten nowoczesny obiekt wykorzystuje wysokosprawne pompy ciepła, panele fotowoltaiczne oraz system trójstopniowego magazynowania ciepła, co czyni go pierwszym w Polsce systemem ciepłowniczym zasilanym wyłącznie energią pochodzącą ze źródeł odnawialnych.
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie przynosi wiele korzyści. Przede wszystkim, znacząco zmniejsza emisję gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń do atmosfery, co ma pozytywny wpływ na środowisko. Ponadto, odnawialne źródła energii są niezależne od paliw kopalnych, co redukuje ryzyko związane z ich ceną i dostępnością. Wykorzystanie takich źródeł energii przyczynia się również do zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Jednakże, aby w pełni wykorzystać potencjał odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie, konieczne są inwestycje w nowe technologie i infrastrukturę. Wsparcie ze strony rządu oraz przedsiębiorstw energetyki cieplnej jest kluczowe dla zmodernizowania sektora ciepłownictwa systemowego i wdrożenia innowacyjnych rozwiązań na szeroką skalę.
Nowe technologie w ciepłownictwie

Nowe technologie odgrywają kluczową rolę w rozwoju ciepłownictwa w Polsce. Prowadzone są zaawansowane badania i rozwijane nowoczesne technologie, które mogą być zastosowane w systemach ciepłowniczych. Opracowywane są innowacyjne rozwiązania, które zwiększają efektywność i ekologie w produkcji ciepła. Innowacyjne projekty ciepłownicze wykorzystują pompy ciepła, co maksymalizuje efektywność energetyczną.
Kluczowa jest współpraca przedsiębiorstw energetyki cieplnej z jednostkami samorządu terytorialnego w celu wdrażania nowych technologii w praktyce. Taka współpraca jest niezbędna do skutecznego zmodernizowania sektora ciepłownictwa systemowego i osiągnięcia celów związanych z ochroną środowiska.
Istotnym elementem rozwoju branży jest także edukacja i szkolenie specjalistów w dziedzinie ciepłownictwa. Organizowanie szkoleń i programów edukacyjnych przyczynia się do zwiększenia świadomości i umiejętności pracowników sektora, co z kolei wpływa na poprawę efektywności i skuteczności systemów ciepłowniczych w Polsce.
Źródło zdjęć: BPEC Brzeg: https://bpec.pl/215/2/nowa-kotlownia-nabiera-ostatecznych-ksztaltow.html